| Obniżenie wymiaru czasu pracy na żądanie pracownika |  |
 |
| Autor: Monika Latos - Miłkowska | |
| Obniżenie wymiaru czasu pracy następuje z reguły w drodze porozumienia stron stosunku pracy lub też, wprowadzane jest w drodze wypowiedzenia zmieniającego przez pracodawcę. Przepisy kodeksu pracy przewidują jednakże sytuację, w której to pracownik może żądać obniżenia wymiaru czasu pracy, a pracodawca ma obowiązek się do tego wniosku zastosować. Rynek pracy staje się coraz bardziej elastyczny. Pracownicy mają wiele możliwości, aby pogodzić życie zawodowe z prywatnym. Często jednak nie są na tyle dobrze poinformowani, żeby ze swoich praw korzystać - mówi Daniel Prędkopowicz, koordynator projektu AlterPraca.pl. Teraz młoda mama, osoba niepełnosprawna, czy mieszkaniec małej miejscowości nie są pozbawieni możliwości zarobkowania, ponieważ mogą skorzystać z alternatywnych form zatrudnienia. Zgodnie z art. 186[7] kodeksu pracy pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika. Zalety obniżenia wymiaru czasu pracy Uprawnienie to stwarza atrakcyjne możliwości godzenia pracy zawodowej z opieką nad małym dzieckiem. Obniżenie wymiaru czasu pracy pozwala spędzić więcej czasu z dzieckiem, co jest bardzo cenne z punktu widzenia jego prawidłowego rozwoju, a jednocześnie umożliwia zarabianie i zachowanie pozycji na rynku pracy - mówi Magdalena Karwowska, młoda mama aktywna zawodowo. Korzystanie z obniżenia wymiaru czasu pracy pozwala również na uniknięcie trudności, jakie często napotyka pracownik powracający do pracy po długim okresie urlopu wychowawczego. Każdy może skorzystać z okazji, aby uzyskać szybką pożyczkę od zaufanych firm pozabankowych, które prezentowane są na naszym portalu. Ta strona zawiera najbardziej odpowiednie oferty pożyczkowe na rynku organizacji mikrofinansowych, a wszystkie szybkie pożyczki znajdują się tutaj. Pracownicy uprawnieni Z prawa do obniżenia wymiaru czasu pracy mogą korzystać pracownicy uprawnieni do urlopu wychowawczego. Dotyczy to zatem osób, które: - są zatrudnione na podstawie stosunku pracy, - posiadają przynajmniej sześciomiesięczny staż pracy, przy czym wlicza się do niego wszystkie okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, bez względu na występujące między nimi ewentualne przerwy, - sprawują opiekę nad dzieckiem do lat czterech. Jeżeli oboje rodzice są uprawnieni do urlopu wychowawczego wówczas z prawa do obniżenia wymiaru czasu pracy może korzystać tylko jedno z nich. Zastosowanie w praktyce Z prawa do obniżenia wymiaru czasu pracy można korzystać w okresie, w którym pracownik lub pracownica mogłaby korzystać z urlopu wychowawczego. Oznacza to, że można z niego korzystać maksymalnie przez okres trzech lat na jedno dziecko. Górną granicą jest ukończenie przez dziecko lat czterech. Korzystanie z prawa do obniżenia czasu pracy nie wyklucza korzystania w urlopu wychowawczego, choć oczywiście z obu uprawnień nie można korzystać jednocześnie. Możliwe jest jednak, że pracownik np. najpierw przez rok korzysta z urlopu wychowawczego, a następnie powraca do pracy, ale w obniżonym wymiarze czasu pracy i w obniżonym wymiarze czasu pracy pracuje przez kolejne dwa lata, aż do końca okresu, w którym przysługuje prawo do urlopu wychowawczego. Możliwa jest również sytuacji odwrotna – pracownik najpierw przez pewien czas korzysta z prawa do obniżenia wymiaru czasu pracy, a następnie składa wniosek o udzielenie mu urlopu wychowawczego. Łącznie z obu uprawnień nie będzie można jednak korzystać w wymiarze przekraczającym 3 lata na jedno dziecko. Warto również wspomnieć, że obniżenie wymiaru czasu pracy w trybie art. 1867 k.p. nie wyklucza korzystania przez pracującą mamę z prawa do płatnych przerw na karmienie dziecka piersią. Jeżeli zatem po obniżeniu wymiaru czasu pracy dobowy wymiar czasu pracy pracownicy nadal wynosi przynajmniej 6 godzin, mama będzie miała prawo do dwóch półgodzinnych przerw na karmienie dziecka piersią. Jeżeli po obniżeniu wymiaru czasu pracy pracownica pracuje mniej niż 6 godzin na dobę, ale nie mniej niż 4, to przysługuje jedna półgodzinna przerwa na karmienie. Możliwy stopień obniżenia wymiaru czasu pracy Obniżenie wymiaru czasu pracy może nastąpić do połowy pełnego wymiaru czasu pracy. Pracownik nie może zatem żądać obniżenia wymiaru czasu pracy do wymiaru niższego niż pół etatu. W pozostałym zakresie od pracownika zależy o ile wymiar czasu pracy ulegnie obniżeniu – ustawodawca nie wprowadził w tym zakresie żadnych dalszych ograniczeń. Pracownik może zatem żądać obniżenia wymiaru czasu pracy o np. godzinę dziennie, o 20%, do 3/4 etatu czy do połowy etatu. Obniżenie wymiaru czasu pracy będzie się jednak łączyło z proporcjonalnym obniżeniem wynagrodzenia. Tryb obniżenia Obniżenie wymiaru czasu pracy następuje na wniosek pracownika. Ustawodawca nie wskazał, w jakim terminie pracownik powinien ten wniosek złożyć. Optymalne byłoby jednak złożenie wniosku z odpowiednim, na przykład dwutygodniowym wyprzedzeniem, tak aby pracodawca mógł podjąć działania mające na celu zapewnienie prawidłowego działania zakładu pracy po obniżeniu przez pracownika wymiaru czasu pracy. Chociaż przepisy nie regulują tego wyraźnie należy przyjąć, że wniosek powinien zostać złożony na piśmie, ze wskazaniem od kiedy i przez jaki okres pracownik chce korzystać z obniżonego wymiaru czasu pracy, oraz o ile wymiar czasu pracy obniżyć. Nowelizacja zabezpieczająca interesy pracownika W dniu 1 stycznia 2009 r. weszły w życie przepisy, które bardzo wzmacniają sytuację pracownika korzystającego z prawa do obniżenia wymiaru czasu pracy. Zgodnie z nowododanym art. 186[8] kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. Pracodawca będzie mógł wypowiedzieć umowę o pracę w razie upadłości i likwidacji pracodawcy oraz w razie gdy zachodzą przesłanki do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (czyli tzw. rozwiązania dyscyplinarnego). U pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników dopuszczalne będzie również wypowiedzenie takiemu pracownikowi umowy o pracę w razie zwolnień grupowych w trybie art. 5 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z pracownikami z przyczyn niedotyczących pracowników. Jeżeli zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników będą się odbywać w trybie tzw. zwolnień indywidualnych, a pracownik jest reprezentowany przez zakładową organizację związkową, wówczas wypowiedzenie będzie mogło być dokonane, jeżeli zakładowa organizacja związkowa reprezentująca pracownika nie zgłosi sprzeciwu. Obniżenie wymiaru czasu pracy jest sposobem na uelastycznienie czasu pracy. Pracownik chcący pozostać aktywnym zawodowo ma więc wybór i może skorzystać z prawa do alternatywnego wykorzystania urlopu wychowawczego i obniżenia wymiaru czasu pracy. Już dziś w praktyce jest dosyć często stosowany, jako sposób na godzenie życia zawodowego i rodzinnego - mówi Daniel Prędkopowicz. Więcej informacji znajdziesz w wortalu www.alterpraca.pl oraz pod numerem infolinii 0 801 722 220 - dyżury ekspertów w każdy wtorek w godz. 12.30 -14.00 oraz we czwartki w godz. 16.00-17.30 Autor: dr Monika Latos - Miłkowska | ekspert projektu AlterPraca.pl, Uniwersytet Warszawski |
| « poprzedni artykuł | następny artykuł » |
|---|