| Przywrócenie do pracy |
| Autor: Tomasz Zwolak | |
|
Pracownik, z którym pracodawca rozwiązał za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony bez uzasadnienia lub z naruszeniem innych przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, może wystąpić do sądu z żądaniem przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach. To samo roszczenie przysługuje pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa o rozwiązywaniu umów w tym trybie. Za przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach uważa się dopuszczenie pracownika do wykonywania czynności, należących do jego obowiązków sprzed rozwiązania umowy o pracę (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 stycznia 1999 r., I PKN 557/98, OSNAPiUS 2000 Nr 6, poz. 219). Nie wystarczy więc zapewnić pracownikowi pracę na stanowisku równorzędnym. Potwierdza to uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 1976 r. (V PZP 12/75, OSNCP 1976 Nr 9, poz. 187), w której wskazano, że przywrócenie do pracy doprowadza do powstania stosunku pracy, jaki istniał przed rozwiązaniem umowy o pracę, a więc odnawia stosunek pracy o dotychczasowej treści . Odmowa przywrócenia do pracy Sąd może nie uwzględnić żądania przywrócenia do pracy, jeżeli jego uwzględnienie jest niemożliwe lub niecelowe. Za niecelowe uważa się przy tym przywrócenie do pracy, które jest sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 marca 1997 r., OSNAPiUS 1998 Nr 1, poz. 5). Dla przykładu, za sprzeczne ze społeczno gospodarczym przeznaczeniem prawa uznaje się przywrócenie do pracy, gdy pracownik nie chce i, ze względów zdrowotnych, nie może wykonywać części normalnych zadań na danym stanowisku pracy (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 grudnia 1998 r., I PKN 502/98, OSNAPiUS 2000 Nr 3, poz. 107). Sąd orzeknie wówczas o odszkodowaniu na rzecz pracownika. Sąd orzeknie jednak przywrócenie do pracy:
Obowiązek pracownika zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy Warunkiem przywrócenia do pracy jest zgłoszenie przez pracownika w terminie 7 dni od dnia przywrócenia do pracy gotowości do niezwłocznego jej podjęcia, chyba, że przekroczenie tego terminu wynika z przyczyn niezależnych od pracownika. Za dzień przywrócenia do pracy uważa się dzień, w którym orzeczenie sądu stało się prawomocne. Zgłoszenie gotowości do podjęcia pracy nie wymaga zachowania szczególnej formy. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 1998 r., zgłoszenie gotowości do pracy może być dokonane wobec pracodawcy przez każde zachowanie pracownika, objawiające w dostateczny sposób zamiar kontynuacji „reaktywowanego” stosunku pracy (I PKN 161/98, OSNAPiUS 1999 Nr 11, poz. 365). Pracownikowi, który podjął już pracę u innego pracodawcy, przysługuje prawo rozwiązania umowy o pracę z dotychczasowym pracodawcą bez wypowiedzenia, jedynie za trzydniowym uprzedzeniem. Musi to jednak nastąpić w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy. Rozwiązanie umowy w tym trybie wywołuje skutki, jakie przepisy kodeksu pracy wiążą z rozwiązaniem umowy o pracę przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy Pracownik, z którym umowa o pracę została rozwiązana na skutek wypowiedzenia, a który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, ma prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, jednak nie więcej niż za 2 miesiące. Jeśli okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące, wynagrodzenie przysługuje nie więcej niż za 1 miesiąc. Wynagrodzenie przysługuje za cały okres pozostawania bez pracy, jeżeli umowę o pracę rozwiązano w drodze wypowiedzenia z:
W przypadku przywrócenia do pracy pracownika, z którym rozwiązanie umowy następuje bez wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, jednak nie więcej niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc. Natomiast, jeśli umowę o pracę rozwiązano bez wypowiedzenia z:
Należy wskazać, iż w przypadku wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa umowy o pracę zawartej na okres próbny; na czas określony; lub na czas wykonywania określonej pracy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Jednak, jeśli pracodawca wypowiedział umowę o pracę zawartą na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy pracownikowi w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego albo pracownikowi ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, pracownik może wystąpić z roszczeniem o przywrócenie do pracy. W przypadku rozwiązania przez pracodawcę - niezgodnie z przepisami prawa - umowy o pracę bez wypowiedzenia, zawartej na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy, gdy orzeczono przywrócenie do pracy już po upływie terminu, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy jest niecelowe z uwagi na krótki okres czasu do końca okresu, na jaki umowa została zawarta, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Jeśli rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nastąpiło w okresie biegnącego już wypowiedzenia pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas do upływu okresu wypowiedzenia. Wliczanie okresu pozostawania bez pracy do okresu zatrudnienia Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, okres pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie, wlicza się do okresu zatrudnienia. Okresu pozostawania bez pracy, za który nie przyznano wynagrodzenia, nie traktuje się jako przerwę w zatrudnieniu pociągającą za sobą utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia. Ponadto, za ten okres pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy. Przy czym, Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 października 1976 r. (I PZP 49/76, OSNCP 1977 Nr 4, poz. 67) stwierdził, iż pozostawanie bez pracy obejmuje tylko miesiące bezpośrednio następujące po dniu rozwiązania umowy o pracę. Za okres pozostawania pracownika bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie, pracodawca ma obowiązek odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne. Okres ten należy również uwzględnić, wystawiając pracownikowi świadectwo pracy. Autor: Tomasz Zwolak | redaktor PrawoPracy.org |