| Pracująca Mama |  |
 |
| Autor: Hanna Budzisz | |
|
Kodeks pracy gwarantuje kobietom w ciąży i młodym mamom rozmaite prawa. Nie zawsze o nich wiemy, a w dodatku nie wszyscy pracodawcy chętnie o nich informują. Dlatego warto się z nimi zapoznać. Pracodawca nie ma prawa pytać, czy jesteś w ciąży lub czy ją planujesz. Nie może też wymagać zobowiązania, że nie zajdziesz w ciążę przez jakiś czas. Te same zasady obowiązują, gdy prowadzisz rozmowy o pracę. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy w zakładzie są stanowiska, na których nie wolno zatrudniać kobiet w ciąży. Korzystne dla ciężarnych zapisy w kodeksie pracy nie przysługują zatrudnionym na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia i na zasadzie samozatrudnienia. Gdy jesteś w ciąży Nie obawiaj się poinformować pracodawcę o ciąży, bo masz liczne uprawnienia. W dodatku przepisy regulujące zasady wypowiadania umowy o pracę są dla ciebie korzystne. Jakie masz przywileje? Kobiety w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nocnych ani nadliczbowych, nie wolno jej wysłać bez jej zgody w delegację ani oddelegować do pracy poza miejsce zamieszkania. Nie może też pracować w warunkach niebezpiecznych dla zdrowia, np. dźwigać ciężarów. Jeżeli zachoruje lub ginekolog wystawi jej zwolnienie z powodów związanych z przebiegiem ciąży, zasiłek chorobowy jest równy 100 proc. wynagrodzenia. Czy możesz stracić pracę? Jesteś chroniona przed zwolnieniem, z wyjątkiem gdy jest to umowa na okres próbny krótszy niż miesiąc albo ma miejsce upadłość lub likwidacja firmy. Jeżeli masz umowę o pracę na czas określony (lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający miesiąc), a umowa ta rozwiązałaby się po upływie 3 miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia narodzin dziecka (wyjątek: umowa o pracę na czas określony w zastępstwie innego pracownika). W dniu porodu umowy "przedłużane" wygasają, nie przysługuje ci prawo do urlopu macierzyńskiego i wychowawczego, jedynie do zasiłku macierzyńskiego. Zaraz po urodzeniu dziecka, czyli na urlopie macierzyńskim Urlop macierzyński przysługuje ci, jeśli jesteś zatrudniona na umowę o pracę, bez względu na staż pracy i na to, czy jesteś zatrudniona na cały etat, czy też na część etatu. Jeśli masz umowę na czas określony, która rozwiąże się w trakcie urlopu macierzyńskiego, ostatni dzień umowy będzie ostatnim dniem urlopu. Możesz zrezygnować z urlopu macierzyńskiego, ale dopiero po wykorzystaniu co najmniej jego 14 tygodni, pod warunkiem, że ojciec dziecka ma prawo do opieki nad nim i umowę o pracę. Wtedy on wykorzysta pozostałą część urlopu macierzyńskiego. Otrzymuje w tym czasie zasiłek macierzyński, a pracodawca nie może go zwolnić z pracy. Ile tygodni ci przysługuje? Po urodzeniu pierwszego dziecka – 18 tygodni; przy drugim i każdym kolejnym – 20 tygodni. Jeśli na świat przyszło więcej niż jedno dziecko – 28 tygodni. Urlop macierzyński liczy się od dnia porodu. Jeśli nie jesteś chora, lekarz nie wystawi ci zwolnienia na ostatnie dni ciąży, ale możesz skorzystać z urlopu macierzyńskiego dwa tygodnie przed przewidzianym terminem porodu. Jeżeli twoje dziecko musi zostać w szpitalu, musisz wykorzystać 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, bo tyle kodeks pracy przyznaje ci na regenerację sił, a resztę możesz przełożyć na później – na czas, kiedy dziecko wyjdzie ze szpitala. Czy można rozwiązać umowę o pracę? Nie. Pracodawca nie może też przesunąć cię na inne stanowisko ani zmienić na twoją niekorzyść warunków umowy, np. obniżyć pensji. Są jednak wyjątki: zwolnienie dyscyplinarne, likwidacja lub upadłość zakładu pracy. Można natomiast rozwiązać umowę za porozumieniem stron. Na urlopie wychowawczym Taki urlop przysługuje ci, jeśli jesteś zatrudniona na umowę o pracę i masz co najmniej półroczny staż pracy. Musisz jednak złożyć wniosek o urlop co najmniej dwa tygodnie wcześniej. Kobiecie zatrudnionej na umowę na czas określony urlop przysługuje tylko do dnia, do którego umowa jest zawarta. Urlop może wziąć także ojciec dziecka, ale nie możecie być na urlopie jednocześnie dłużej niż trzy miesiące (zasiłek będzie przysługiwał i tak tylko jednemu z was). Czas urlopu liczy się do stażu pracy, ale składkę nalicza się od wysokości zasiłku stałego z pomocy społecznej. Ile lat Ci przysługuje? Urlop wychowawczy może trwać 3 lata, ale nie dłużej niż do momentu ukończenia przez dziecko 4. roku życia. Jeśli dziecko jest niepełnosprawne, możesz otrzymać dodatkowy trzyletni urlop. Musisz go jednak wykorzystać do czasu ukończenia przez dziecko 18 lat. Urlop wychowawczy można podzielić, ale najwyżej na 4 części. Na każde dziecko przysługują ci 3 lata urlopu wychowawczego. Czy można rozwiązać umowę o pracę? Od dnia złożenia wniosku o urlop do dnia zakończenia urlopu – nie. Wyjątki stanowią: zwolnienie dyscyplinarne, likwidacja lub upadłość zakładu pracy, zwolnienie grupowe lub indywidualne z przyczyn niedotyczących pracowników w firmach zatrudniających 20 lub więcej osób. Powrót do pracy Niestety, przepisy nie gwarantują powrotu na to samo stanowisko pracy, ale masz prawo wrócić na stanowisko równorzędne z zajmowanym przed urlopem lub inne, odpowiadające twoim kwalifikacjom, za wynagrodzeniem nie niższym niż to, jakie płaci się w firmie w czasie kiedy wróciłaś z urlopu na stanowisku, jakie zajmowałaś przed urlopem. Autor: Hanna Budzisz Więcej na temat Firmy przyjaznej Mamie dowiesz się podczas VII edycji Kongresu Kadry "Twarz Twojej firmy. Rola HR w budowaniu wizerunku pożądanego pracodawcy", który odbędzie się 14-16 kwietnia 2008r. w hotelu Radisson w Warszawie. |
| następny artykuł » |
|---|
